Transformacja energetyczna to jedno z kluczowych wyzwań współczesności. Jak pogodzić ten proces z bezpieczeństwem dostaw energii, jaką rolę w tej rewolucji odgrywają cyfrowe innowacje i sztuczna inteligencja – mówi o tym w wywiadzie podczas tegorocznego Europejskiego Kongresu Gospodarczego Ryszard Hordyński, dyrektor ds. strategii i komunikacji w Huawei Polska.
W debacie publicznej cyfrowa transformacja energetyki i bezpieczeństwo dostaw to dwa główne wątki. Jak w Huawei Polska postrzegacie równowagę między nimi?
To niezwykle złożony temat, który rezonuje dzisiaj właściwie na każdym większym wydarzeniu w Polsce. Transformacja energetyczna jest naglącą koniecznością wynikającą z wyczerpywania się zasobów konwencjonalnych i potrzeby budowania bardziej zrównoważonego systemu. Jednocześnie przejście na odnawialne źródła energii (OZE) radykalnie zmienia architekturę sieci energetycznych. Tradycyjny model, w którym energia płynęła od centralnych elektrowni do odbiorców, ewoluuje w kierunku modelu rozproszonego.
W kontekście bezpieczeństwa dostaw ta rozproszona energetyka, opierająca się na wielu różnorodnych źródłach, stanowi wręcz idealną odpowiedź. Zamiast polegać na kilku dużych elektrowniach węglowych, które są podatne na awarie czy czynniki zewnętrzne, dysponujemy wieloma niezależnymi punktami wytwarzania energii, takimi jak farmy fotowoltaiczne czy wiatrowe, w tym te planowane na Bałtyku. Dywersyfikacja źródeł zwiększa niezależność energetyczną i ułatwia zarządzanie w sytuacjach kryzysowych, co pokazała nam chociażby wojna. Łatwiej jest zarządzać i zabezpieczyć kilkadziesiąt czy kilkaset rozproszonych farm niż dwa czy trzy centralne punkty wytwarzania.
Czy nadmierne regulacje hamują proces dojścia do bardziej zielonej i bezpiecznej energetyki?
Chciałoby się prosto odpowiedzieć, że to regulacje są winne, ale rzeczywistość jest bardziej złożona. Z pewnością regulacje często nie nadążają za dynamicznym rozwojem technologii w energetyce, szczególnie w porównaniu z bardziej zaawansowanymi regionami świata. Mamy na rynku wieloletnich czempionów narodowych, którzy muszą przejść głęboką transformację, a zatrudniają ogromną liczbę pracowników i są kluczowi dla bezpieczeństwa państwa. Przekształcenie takich firm to nie jest prosta sprawa.
Jednocześnie nowe technologie i OZE dynamicznie wkraczają na rynek, częściowo dzięki regulacjom wspierającym prosumentów. Jednak efekt tych regulacji bywa dwuznaczny. Przykładowo w ubiegłym tygodniu, przy sprzyjającej pogodzie, sieci przesyłowe musiały odciąć ok. 10 proc. energii produkowanej przez fotowoltaikę. Sytuacja ta wynika z faktu, że w przypadku nadwyżki energii z odnawialnych źródeł sieci przesyłowe nie są w stanie jej w pełni przyjąć, co prowadzi do marnowania wyprodukowanej energii. To pokazuje, że potrzebna jest harmonizacja działań sektora prywatnego, operatorów sieci przesyłowych oraz odpowiedniej legislacji. Problemem nie są regulacje, lecz brak ich odpowiedniej koordynacji z rozwojem technologicznym oraz możliwościami infrastruktury przesyłowej.
W jaki sposób cyfrowe innowacje mogą pomóc w utrzymaniu konkurencyjności na rynku energii?
Pozyskiwanie energii z OZE jest nierozerwalnie związane z cyfryzacją. Bez cyfryzacji rozwój zielonej energetyki nie jest możliwy. Co więcej, wzrost udziału OZE i niezależnych źródeł energii powinien prowadzić do obniżenia jej kosztów. Cyfryzacja wszystkich nowych źródeł energii może znacząco wspierać gospodarkę i jej innowacyjność, jednocześnie obniżając koszty działalności przedsiębiorstw.
W innych sektorach cyfryzacja często wiąże się z dodatkowymi kosztami, jak wdrożenie nowych systemów czy zakup infrastruktury IT. W energetyce może przyczynić się przede wszystkim do obniżenia kosztów prądu – to właśnie jest celem transformacji. Jako Huawei, firma początkowo związana z urządzeniami sieciowymi, szybko zdaliśmy sobie sprawę, że energia jest jednym z największych kosztów, jaki ponoszą nasi klienci. Dlatego zainwestowaliśmy w odnawialne źródła energii i produkcję urządzeń, które pomagają obniżyć koszty ich działalności.
Czy Huawei wykorzystuje AI w procesach związanych z energetyką i transformacją?
Odpowiadając krótko: tak, absolutnie wszędzie. W zasadzie nie ma dziś urządzeń Huawei, które nie wykorzystywałyby rozwiązań opierających się na sztucznej inteligencji. Mam tu na myśli szeroką gamę urządzeń konsumenckich – od smartfonów, laptopów i słuchawek, po urządzenia sieciowe, a także systemy i urządzenia z obszaru zielonej energii, samochody elektryczne oraz przeznaczone do nich ładowarki. Współczesne technologie nie mogą funkcjonować bez wsparcia sztucznej inteligencji, która jest obecna niemal wszędzie, choć często pozostaje niewidoczna dla użytkownika. Przykładem jej zastosowania są m.in. odblokowywanie smartfona za pomocą funkcji rozpoznania twarzy, odcisku palca czy mechanizmy optymalizacji zużycia baterii w urządzeniach mobilnych.
W kontekście zielonej energii AI jest integralną częścią inwerterów i magazynów energii. Inteligentne falowniki Huawei przewidują awarie, reagują na przegrzanie czy potencjalne zagrożenie pożarowe, a także komunikują się z aplikacjami zarządzającymi instalacją i prognozują ich działanie. Magazyny energii wykorzystują systemy bezpieczeństwa opierające się na AI, które analizują ich pracę oraz podejmują kroki w celu zapewnienia maksymalnego bezpieczeństwa. W przyszłości całe sieci energetyczne staną się inteligentne, wykorzystując sztuczną inteligencję do optymalizacji przepływu energii, zarządzania magazynami i dostosowywania się do zmieniających się warunków pogodowych.
Not. PAO
Cała rozmowa z Ryszardem Hordyńskim na cyfrowa-gospodarka.gazetaprawna.pl
